تنها راهی که اوپک می‌تواند شیل آمریکا را نابود کند

به گزارش خبرنگار مهر به نقل از اویل پرایس، یک تحلیل‌گر بازار درست متوجه موضوع شده بود: کاهش تولیدات اوپک کاری از پیش نخواهد برد. پس از نوامبر سال گذشته که گروه اوپک توافق خود با روسیه و ۱۱ تولیدکننده دیگر را برای  برای محدود کردن تولید نفت و تقویت قیمت‌ها اعلام کرد، شرایط به شدت خوشبینانه بود. در آن زمان نگرانی‌های اصلی این بود که برخی از اعضا تقلب کنند و تولیدکنندگان شیل آمریکا از آن‌چه قبلا تصور می‌شد سرسخت‌تر باشند.

این دقیقا چیزی بود که اتفاق افتاد، ثابت شد که تولید کنندگان شیل آمریکا بسیار سرسختی می‌کنند، هرچند آنها با مشکلات مخصوص به خودشان دست به گریبان‌ هستند: سطح بالای وام‌ها. نمی‌شود گفت که اعضای اوپک تقلب کردند، اما بعضی از آنها برای کاهش تولید به حد توافق شده بسیار کند عمل کردند. البه روسیه در این توافق شرایط بهتری برای خود به دست آورد و زحمت کمتری را متقبل شد؛ روسیه توافق کرد روزانه ۳۰۰۰۰۰ بشکه در روز تولید خود را کاهش دهد و این کار را به صورت تدریجی از بالاترین سطح تولید روزانه خود که در ماه اکتبر اتفاق افتاد، انجام دهد، در حالی‌که عربستان سعودی بیشتر بار این کاهش تولید را با کاهش نیم میلیون بشکه‌ای به دوش می‌کشد.

بلافاصله بعد از توافق قیمت‌ها تا ۵۰ دلار برای هر بشکه بالا رفت و در طول ژانویه بالاتر از ۵۰ دلار باقی ماند. سپس افت قیمت نفت شروع شد، اول کمی با شک و تردید اما سپس با گذشت ماه‌ها سقوط قیمت نفت مداوم‌تر شد.

امروز نفت دوباره به سطح قیمت قبل از توافق بازگشته است با این تفاوت که آن خوشبینی جای خود را به بدبینی داده است. ایگن وینبرگ، مدتی است که می‌گفت این اتفاق خواهد افتاد اما صدای او در بین بانک‌دارانی که قبل از این که جوهر امضای توافق خشک شود با شتاب پیش‌بینی قیمت نفت خود را سعودی کردند، شنیده نشد.

رییس تحلیل کالای کامرزبانک در اوایل دسامبر نوشت که کاهش تولید اوپک تنها به تقویت افزایش تولید آمریکا خدمت خواهد کرد و چشم‌انداز قیمت نفت خود را بدون تغییر باقی گذاشت. او پیش‌بینی کرده بود که قیمت نفت خام به زیر ۵۰ دلار نزول خواهد کرد که دقیقا اتفاقی است که امروز در حال رخ دادن است. در همین زمان همین بانک‌هایی که به سرعت چشم‌انداز قیمت خود را صعودی کرده بودند حالا به همان اندازه شتاب‌زده آخرین چشم‌انداز خود را نزولی کرده‌اند.

وینبرگ به اوپک توصیه کرد تاکتیک خود را عوض کند و به آن‌چه اصولا برای آن تشکیل شده بازگردد: شیل آمریکا را با تولید در حداکثر ظرفیت خفه کنند. او به بلومبرگ گفت: آنها باید اجازه دهند قیمت‌ها افت کنند تا تولیدکنندگان شیل نابود شوند سپس در دراز مدت قیمت‌ها را به‌طور مداوم افزایش دهند. سوالی که باقی می‌ماند این است که اعضای اوپک که بودجه وابسته به نفت آنها همین حالا هم در حال آب رفتن است حالا که یک دوره طولانی با کاهش قیمت روبرو شدند توانایی این را خواهند داشت تا تاکتیک خود را به این شکل عوض کنند.

درحالی‌که انجام چنین کاری دشوار است اما اوپک انتخاب زیادی پیش‌روی خود نمی‌بیند. انتخاب‌هایی که در حال حاضر وجود دارند تنها این گزینه‌ها هستند: ۱) به کاهش تولیدات ادامه دهند. ۲) کاهش تولید را عمیق‌تر کنند. ۳) کاهش تولید را متوقف کنند و توصیه وینبرگ را دنبال کنند. اولین گزینه تغییر چندانی در قیمت‌ها ایجاد نمی‌کند و ممکن است تلاش‌های تنوع دهی به منابع انرژی را تقویت کند البته این تلاش‌ها نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بزرگی در بخش‌های انرژی الکتریکی و منابع دیگر است، اما اگر اوپک گزینه سوم را انتخاب کند توجیه این سرمایه‌گذاری‌ها بسیار دشوار خواهد شد.

گزینه دوم شاید از هر دو گزینه دیگر بدتر باشد؛ شخصی آگاه از درون اوپک، وزیر نفت سابق قطر، عبداله العطیه به بلومبرگ گفت که تعمیق کاهش تولید فقط به نفع تولیدکنندگان شیل آمریکا خواهد بود و سودی برای اوپک نخواهد داشت. او گفت: تولیدکنندگان نفت شیل در گوشه ای تاریک منتظرند تا هر موقع اوپک باعث بالا رفتن قیمت‌ها شد توید خود را افزایش دهند.

ممکن است زمانی برسد که در زمینه قیمت، توصیه وینبرگ برای بازگشت به حداکثر تولید معقول‌ترین گزینه به نظر برسد. قطعا اگر اوپک تولید خود را به تمام ظرفیت افزایش دهد قیمت‌ها سقوط می‌کنند با این‌حال این افت قیمت آن‌قدر هم که اوپک هراس دارد (تا چاله‌های موجود در بودجه وابسته به نفت آنها بیشتر شود)، شدید نخواهد بود.

حتی اگر اوپک بخواهد چنین گزینه‌ای را انتخاب کند، با در نظر گرفتن تنوع سیاسی اوپک، این که آیا این گروه می‌تواند همه اعضای خود را پشت سر چنین توافق دردناکی جمع کند را باید منتظر بود و دید.