رابطه ترکیه و ایالات متحده، دو متحد ناتو بر سر بازداشت یک کشیش پروتستان آمریکایی در ترکیه رو به تیرگی نهاده. هرچند نشانههایی از کاهش تنش بین ایالات متحده و ترکیه به چشم میخورد، ترکیه از توقیف اموال دو وزیر آمریکایی در آن کشور خبر داده است.
رابطه ترکیه و ایالات متحده، دو متحد ناتو بر سر بازداشت یک کشیش
پروتستان آمریکایی در ترکیه رو به تیرگی نهاده. هرچند نشانههایی از کاهش
تنش بین ایالات متحده و ترکیه به چشم میخورد، ترکیه از توقیف اموال دو
وزیر آمریکایی در آن کشور خبر داده است.
رجب طیب اردوغان شنبه ۱۳ مرداد در سخنانی گفت که تا جمعهشب «صبوری نشان
داده» اما امروز صبح دستور اقدام تلافیجویانه را صادر کرده است. او
تحریمهای ایالات متحده علیه سلیمان سویلو، وزیر کشور و عبدالحمید گول،
وزیر دادگستری ترکیه را «یک بیاحترامی جدی» از سوی واشنگتن خواند.
آمریکا این دو وزیر ترکیه را به دلیل نقششان در بازداشت اندرو برانسون،
کشیش آمریکایی تحریم کرده است. داراییهای این دو وزیر ترکیهای در ایالات
متحده مسدود میشود و آمریکاییها اجازه نخواهند داشت که با آنها معامله
تجاری انجام دهند. دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا پیش از تحریمها تهدید
کرده بود که در صورت ادامه بازداشت برانسون، ترکیه با «تحریمهای بزرگی»
روبرو خواهد شد. مقامهای قضائی ترکیه اما گفتهاند که هرگونه تصمیم جدید
در وضعیت او به اکتبر موکول میشود.
رئیسجمهوری ترکیه اکنون دستور داده که به تلافی این تحریمها،
داراییهای جف سشنز، وزیر دادگستری و کرستن نیلسن، وزیر امنیت میهن آمریکا
در ترکیه توقیف شود. اردوغان چند روز پیش هشدار داده بود که در برابر تحریم
آمریکا عقبنشینی نخواهد کرد و این تحریمها میتواند به شراکت دو کشور
پایان دهد.
اقدام تلافیجویانه در حالی رخ میدهد که مایک پومپئو، وزیر خارجه
ایالات متحده شنبه به خبرنگاران گفت کشورش «جداً به دنبال ادامه همکاریها
با ترکیه است». او گفته بود امیدوار به پیشرفت مذاکرات در روزهای آتی است.
پومپئو و مولود چاووشاوغلو، همتای ترکیهای او جمعه سوم اوت در حاشیه
نشست آسهآن در سنگاپور توافق کرده بودند که به تلاش برای حل مشکلات
دیپلماتیک دو کشور ادامه دهند.
ترکیه اندرو برانسون را به اتهام ارتباط با شبکه فتحالله گولن و حزب
کارگران کردستان (پ ک ک) ۲۱ ماه در زندان نگه داشت. او پس از ۲۳ سال زندگی
در ترکیه دستگیر شد و اکنون در حبس خانگی به سر میبرد.
واشنگتن اتهامات علیه این کشیش آمریکایی را بیاساس خوانده و خواستار
آزادی فوری او شده است. اگر دادگاه اتهامهای این وکیل ۵۰ ساله آمریکایی را
بپذیرد، او با حکم ۱۵ تا ۳۵ سال زندان رویارو خواهد شد. آنکارا فتحالله
گولن را مسئول پشت پرده کودتای نافرجام ژوئیه ۲۰۱۶ میداند.
گولن این اتهام را رد کرده و آن را «سیاسی» خوانده است. منتقدان اردوغان را به سرکوب مخالفان به بهانه کودتا متهم میکنند.
روابط آنکارا و واشنگتن به علاوه بر سر قرارداد خرید جنگندههای F-۳۵
نیز دچار تنش شده است. نمایندگان کنگره ایالات متحده قصد دارند فروش این
جنگندههای فوق پیشرفته به آنکارا را متوقف کنند. واکنشی به خرید سیستم
دفاع هوایی S-۴۰۰ روسیه از سوی ترکیه.
آنکارا هشدار داده که در صورت تحویلنگرفتن جنگندهها از آمریکا به مجامع بینالمللی شکایت خواهد کرد.