وزارت اقتصاد با انتشار
گزارشی در خصوص وضعیت درآمدهای نفتی در بودجه۹۷، به تشریح دو سناریوی قیمت
۵۴ و ۵۸ دلاری پرداخته که بر این اساس، درآمدهای نفتی حداقل ۵۱ وحداکثر ۵۵
میلیارد دلار خواهد بود.
به گزارش خبرنگار مهر،
وزارت امور اقتصادی و دارایی در گزارشی، به بررسی وضعیت درآمدهای نفتی در
بودجه سال ۱۳۹۷ پرداخته است؛ بر این اساس، دو سناریوی قیمت ۵۴ و ۵۸ دلاری
برای نفت در نظر گرفته شده که در هر دو حالت، درآمدهای نفتی حداقل ۵۱
وحداکثر ۵۵ میلیارد دلار خواهد بود. چکیده این گزارش به شرح زیر است:
۱- قیمت نفت‌خام در سال ۲۰۱۷ میلادی از نوسانات بسیاری
برخوردار گردید به نحوی‌که سبد نفتی اوپک از ۵۲.۴ دلار در هر بشکه در
ابتدای سال (ژانویه) به ۴۵.۲ دلار در اواسط سال (ژوئن) کاهش یافت و در
پایان سال به ۶۱.۴ دلار افزایش یافت. با این حال متوسط قیمت نفت‌خام در
سال ۲۰۱۷ با ۵۲.۴ دلار در هر بشکه بالاتر از متوسط قیمت در سال قبل از آن
(متوسط ۴۰.۸ دلار در هر بشکه) قرار گرفت.
با در نظر گرفتن عوامل مختلف تأثیرگذار بر بازار نفت در سال
آتی، پیش‌بینی می‌شود سطح کلی قیمت‌ها بالاتر از سال جاری و با توجه به نظر
موسسات بین‌المللی در سطح ۵۴ دلار تا ۵۸ دلار در هر بشکه باشد این در حالی
است که منابع نفتی برای بودجه سال ۱۳۹۷ کشور با فرض قیمت هر بشکه ۵۵ دلار
منظور شده است.
مهمترین عوامل (قابل پیش‌بینی) تأثیرگذار بر قیمت نفت در سال
۲۰۱۸ شامل پیش‌بینی رشد اقتصاد جهانی و عرضه و تقاضای نفت‌خام می‌باشد که
به شرح ذیل توسط مؤسسات معتبر بین‌المللی مورد پیش‌بینی قرار گرفته است:
در ارتباط با رشد اقتصاد جهانی، بر اساس جدیدترین گزارش‌های
اوپک، صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، اقتصاد جهانی روند رو به رشد خود
را در سال ۲۰۱۷ ادامه داده است و این شرایط به ویژه در اقتصادهای OECD رشد چشمگیر داشته است و روند رشد اقتصادهای پیشرفته فراتر از انتظار بوده است.
هر چند چالش‌های رشد اقتصادی همچنان پابرجاست و مهمترین آنها
تحولات سیاسی جهان و تصمیمات سیاستگذاران پولی در بانکهای مرکزی مهم جهان
است لیکن روند رشد مذکور در سال آتی نیز ادامه دارد و سازمان اوپک و صندوق
بین‌المللی پول رشد اقتصادی سال ۲۰۱۸ را ۳.۷ درصد و بانک جهانی نیز ۲.۹
درصد اعلام نموده است.
در ارتباط با تراز عرضه و تقاضای نفت خام لازم به ذکر است
تقاضا برای نفت خام در سال ۲۰۱۷، نزدیک به ۹۶.۹ میلیون بشکه در روز بوده که
حدود ۱.۴۸ میلیون بشکه بالاتر از سال ۲۰۱۶ است. بر اساس پیش‌بینی‌های به
عمل آمده تقاضای جهانی نفت خام در سال ۲۰۱۸ بالغ بر ۹۸.۵ میلیون بشکه در
روز خواهد بود که ۱.۶ میلیون بشکه در روز بیشتر از رقم سال ۲۰۱۷ می‌باشد.
این در حالی است که طی دو سال گذشته مهمترین دلیل کاهش قیمت نفت، وجود
مازاد عرضه در بازار عنوان شده است.
در سال ۲۰۱۵ حدود ۱.۵ میلیون بشکه در روز مازاد عرضه وجود
داشت که هرچند در سال ۲۰۱۶ از حجم آن کاسته شد ولی یکی از عوامل تضعیف
کننده قیمت نفت همچنان باقی ماند. در سال ۲۰۱۷ به ویژه در فصول دوم، سوم و
چهارم، بازار با کمبود عرضه تا ۱.۳ میلیون بشکه در روز مواجه شد. برای سال
۲۰۱۸ نیز پیش‌بینی می‌شود در فصل اول، بازار با مازاد عرضه مواجه گردد که
باعث افزایش سطح ذخیره‌سازی‌ها خواهد شد، اما در فصول دوم، سوم و چهارم تا
سطح حداکثر ۱.۸ میلیون بشکه در روز با کسری مواجه گردد.
۲- طی سال جاری به طور متوسط تولید نفت خام ایران بالغ
بر۳.۸۵۱ میلیون بشکه در روز و تولید میعانات گازی نیز بالغ بر ۶۰۸ هزار
بشکه در روز بوده است. این در حالی است که متوسط صادرات نفت خام حدود ۲.۱۳۶
میلیون بشکه در روز و میعانات گازی نیز حدود ۴۵۰ هزار بشکه در روز بوده
است. عمده‌ترین مشتریان نفتی کشور شامل کشورهای چین، هند، ژاپن و کره‌جنوبی
است که در مجموع واردات نفتی کشورهای مذکور از ایران طی سال جاری افزایش
نشان می‌دهد و در مجموع میزان واردات نفت این ۴ کشور از ایران در بازه
زمانی ژانویه تا اکتبر ۲۰۱۷ به یک میلیون و ۷۱۰ هزار بشکه در روز رسیده که
۸.۵ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد نشان می‌دهد.
۳-برای نفت خام ایران نیز پیش‌بینی می‌شود متوسط قیمت نفت
صادراتی ایران در سال ۱۳۹۷ در سناریو حداقلی ۵۴ دلار و حداکثری ۵۸ دلار در
هر بشکه باشد. ازاینرو با فرض صادرات نفت خام و میعانات گازی به‌طور متوسط
۲.۶ میلیون بشکه در روز، متوسط کل درآمدهای صادراتی ایران در سال ۱۳۹۷
حداقل ۵۱ و حداکثر ۵۵ میلیارد دلار خواهد بود. بر این اساس با توجه به سهم
تعیین شده برای دولت از محل عواید نفتی در بودجه سال ۱۳۹۷ به میزان ۵۳.۵
درصد (۱۰۱۰۱۱۴ میلیارد ریال) و با در نظر گرفتن نرخ تسعیر ارز به طور متوسط
۳۶۰۰۰ ریال پیش‌بینی می‌شود منابع در نظر گرفته شده در سطح حداقل ۹۸۲۲۶۰
میلیارد ریال (۹۷ درصد رقم لایحه بودجه) و حداکثر ۱۰۵۹۳۰۰ میلیارد ریال
(۱۰۵ درصد رقم لایحه بودجه) محقق گردد.