کدام دولت بهره‌برداری بهتری از منابع منفی داشت؟

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که در بین دولت‌های پنجم تا یازدهم بهترین عملکرد به لحاظ بهره‌برداری از منابع نفتی در جهت رشد اقتصادی را به‌ترتیب دولت‌های پنجم، هشتم و هفتم داشته‌اند.

به گزارش خبرآنلاین، اقتصاد ایران طی نیم‌قرن اخیر، چه در بخش درآمدهای ارزی و چه منابع بودجه عمومی دولت، وابستگی بالایی به درآمدهای ناشی از صادرات نفت پیدا کرده است.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد که میزان دلاری صادرات نفت و گاز به نحو قابل توجهی در دولت‌های نهم و دهم بیش از دولت‌های قبل و بعد از آن است.

از سوی دیگر، همواره نرخ رشد اقتصادی ایران متاثر از درآمد نفت و گاز بوده است. به عبارت دیگر، در زمان‌های افزایش درآمدهای نفت و گاز، رشد هم افزایش یافته است. با این حال، نسبت این دو متغیر در دولت‌های مختلف متفاوت بوده است؛ به نحوی که در دولت پنجم میزان صادرات نفت و گاز برای ایجاد هر درصد رشد اقتصادی 4.18 میلیارد دلار و در دولت دهم 67.17 میلیارد دلار بوده است. در دولت یازدهم این میزان 13.99 میلیارد دلار بوده است.

داده‌های رشد اقتصادی از مرکز آمار استفاده شده و نرخ رشد اقتصادی برای سال 1395 براساس برآورد مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است. در بین دولت‌های پنجم تا یازدهم بهترین عملکرد به لحاظ بهره‌برداری از منابع نفتی در جهت رشد اقتصادی را به‌ترتیب دولت‌های پنجم، هشتم و هفتم داشته‌اند. هر چند رشد اقتصادی بالای سال 1368 که ناشی از رشد منفی قابل توجه در سال 1367 بوده، عامل اصلی بهبود عملکرد دولت پنجم محسوب می‌شود.

براساس جدول فوق، کمترین بازده منابع ناشی از صادرات نفت و گاز در دولت دهم صورت گرفته است. رشد منفی شدید اقتصادی در سال 1392 موجب افزایش این مقدار در سال 1393 و رشد بالای اقتصادی سال 1368 نیز موجب کاهش برای دولت پنجم شده است.