انتقاد تولیدکنندگان فولاد از سیاست تعرفه‌ای دولت

این موضوع واکنش‌های زیادی را به‌دنبال داشت. برخی تولید‌کنندگان ورق فولادی در نامه‌ای به وزیر صنعت سال گذشته با توجه به روند تولید، خواستار تعرفه پلکانی ورق شده بودند این در حالی است که چنین نظری برای شمش فولاد وجود نداشت اما در تازه‌ترین مصوبه هیات دولت میزان تعرفه واردات شمش فولاد نیز از ۱۵ به ۵ کاهش پیدا کرده است. طبق ابلاغیه هیات دولت تغییرات تعرفه واردات ورق گرم زیر ٣ میلی‌متر ١٠ درصد، ورق گرم بالای ٣ میلی‌متر ١٥ درصد، ورق سرد۲۰ درصد، ورق های پوشش‌دار ٢٦ درصد تعیین شده و همچنین شمش فولاد ۵ درصد اعلام شد. در همین حال رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در واکنش به کاهش تعرفه واردات فولاد اظهار کرد: میانگین تعرفه فولاد در سال گذشته حدودا ۲۰ درصد بوده که در مقایسه با میانگین تعرفه ۴۵ درصدی صنعت خودرو و اکثر صنایع تکمیلی فولاد که از تعرفه‌های بالای ۴۰ درصد استفاده می‌کنند، این تعرفه ۲۰ درصد برای فولاد معقول و کارشناسی شده بود، چرا که تعرفه‌ها باید به‌صورت پلکانی در رشته‌های مختلف صنعت باشد.محمود اسلامیان، با تاکید بر اهمیت صنعت فولاد در اقتصاد دنیا، به نتایج مطالعات بین‌المللی در این خصوص اشاره کرد و گفت: فولاد در همه اقتصادهای دنیا به‌عنوان یک صنعت مادر شناخته می‌شود و علت آن، این است که این صنعت مادر تاثیر بسیار زیادی در ایجاد اشتغال دارد.

وی تصریح کرد: بر اساس نتایج مطالعات بین‌المللی به ازای یک اشتغال مستقیم در صنعت فولاد حداقل ۲۵ اشتغال غیرمستقیم ایجاد می‌شود. به دلیل همین نرخ بالای اشتغال پایدار در صنعت فولاد است که همه کشورها از جمله کشورهای اروپایی و حتی آمریکا که سردمدار بازار آزاد هستند، با جدیت از صنعت فولاد خود دفاع می‌کنند. به‌طور مثال، اخیرا خزانه‌داری آمریکا مطالعه‌ای را شروع کرده که هدف آن بررسی تاثیر واردات فولاد از چین بر امنیت ملی آمریکا است؛ یعنی واردات فولاد را به امنیت ملی این کشور مرتبط کرده‌اند که نشان‌دهنده اهمیت صنعت فولاد در اقتصاد این کشور است. این اهمیت، در سایر کشورها هم وجود دارد به‌طوری که اخیرا شاهد بودیم اتحادیه اروپا هم جریمه‌هایی برای صادرات برخی کشورها به این اتحادیه مقرر کرده که سهم فولاد ایران ۵۷ یورو جریمه به ازای هر تن است. اسلامیان به ویژگی‌های خاص صنعت فولاد ایران اشاره کرد و گفت: در کنار اهمیت بالای جهانی صنعت فولاد، این صنعت در داخل کشور هم مشکلاتی دارد که در بقیه صنایع فولاد در دنیا و به همین دلیل هم نیازمند حمایت ویژه است.  وی افزود: متاسفانه در دولت‌های گذشته اتفاقاتی در صنعت فولاد افتاده که از جمله آن چند برابر شدن نیروی انسانی در واحدهای فولادی بزرگ و همچنین صدور مجوزهای بی‌رویه و احداث واحدهایی با ظرفیت پایین و غیر‌اقتصادی است که این مشکلات باعث شده تا به‌رغم قیمت‌های جهانی نسبتا مناسب، بیشتر واحدهای فولادساز و نوردی با کمتر از نصف ظرفیت خود کار کنند و تعدادی از این واحد‌ها هم متاسفانه تعطیل شده‌اند. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران عدم رشد نرخ ارز متناسب با تورم را از مسائل مهم صنعت فولاد کشور دانست که موجب شده صنعت فولاد به حمایت تعرفه‌ای نیازمند باشد.  وی در این خصوص خاطر‌نشان کرد: یک مشکل اساسی اقتصاد کشور ثبات نرخ ارز است. هرچند در قانون برنامه لحاظ شده که نرخ ارز باید با تورم هماهنگ شود، اما متاسفانه این تعادل برقرار نشده است.

درواقع عدم رشد نرخ ارز متناسب با تورم یک کمک غیر‌مستقیم به وارد‌کننده‌ها است که صنعت فولاد در کنار مسائل تعرفه‌ای از این مساله هم رنج می‌برد. اسلامیان تصریح کرد: اگر در سال‌های گذشته نرخ ارز با نرخ تورم هماهنگ شده بود شاید تولیدکنندگان فولاد اصلا نیازی به تعرفه نداشتند، ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاده و به خاطر مشکلاتی که کشور دارد، قابل توجیه است اما نمی‌توان تک بعدی به این مساله نگاه کرد و مقاومت سایر کشورها در مقابل واردات فولاد را باید مد نظر داشت. رئیس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران درخصوص فرآیند کاهش تعرفه‌های فولاد گفت: در سال گذشته کاهش تعرفه‌ها از سوی وزارت صنعت وقت به دولت پیشنهاد شد که در اسفند ماه با پیگیری انجمن و استدلال‌هایی که صورت پذیرفت، این مصوبه برگشت داده شد. اما متاسفانه در تاریخ ۱۱ آذر شاهد هستیم همان بخشنامه‌ای که متوقف شده بود، مجددا تصویب و ابلاغ شده و یکسری از تعرفه‌ها کاهش یافته است.اسلامیان به پیامدهای این تصمیم دولت اشاره کرد و گفت: با کمال تاسف در ردیف تعرفه‌هایی با شرح «سایر» هم این کاهش تعرفه‌ها لحاظ شده در حالی که این شرح «سایر» مشمولیت کلی دارد و بر اساس تجربه گذشته شاهد خواهیم بود که دلالانی از این خلأ سوءاستفاده کرده و بسیاری از تعرفه‌هایی را که باید پرداخت کنند، نمی‌پردازند و حق دولت و تولیدکنندگان را ضایع خواهند کرد. بنابراین، تقاضای انجمن فولاد به‌عنوان تشکل صنفی فولادسازان کشور از دولت این است که این تصمیم ناصحیح را اصلاح کند و تعرفه ناچیز ۲۰ درصدی صنعت فولاد را به حالت تعادل قبلی بازگرداند.