فرمان بازار سنگ‌آهن در دست چین

به این ترتیب آن‌طور که کارشناسان می‌گویند قیمت کنونی سنگ‌آهن که در نزدیکی 72 دلار است، یک قیمت مناسب و در عین حال مقاوم در شرایط کنونی محسوب می‌شود. سنگ‌آهن دیروز 71 دلار و 76 سنت قیمت خورد که با مراجعه به نمودارهای بلندمدت باید گفت این قیمت از آوریل تاکنون بالاترین رقم محسوب می‌شود.نکته دیگر آنکه از نوامبر 2016 تا‌کنون برآیند قیمت‌های بالاتر از 70 دلار در بازار سنگ‌آهن بیشتر از قیمت‌های پایین‌تر از این رقم بوده که این مساله نشان‌دهنده میل بازار به افزایش قیمت‌ها است. با این حال متاثر از عوامل کوتاه‌مدت قیمت‌ها در برهه‌هایی نیز کاهشی بوده است. در این بین اما رشد شدید قیمت فولاد در بازارهای جهانی و تغییرات در فضای اقتصادی کشورهای قدرتمند دنیا همچون چین موضوعاتی هستند که این بازار را کنترل می‌کنند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد رشد تقاضای چین یکی از این عوامل است. چین میزان تقاضای خود را در سال 2017 افزایش داده به‌طوری‌که پیش‌بینی می‌شود در صورت تداوم روند نیمه اول سال‌جاری، میزان واردات این کشور برای سنگ‌آهن به بیش از یک میلیارد تن برسد. این در حالی است که در 7 ماه گذشته میزان واردات این محصول توسط چین به بیش از 600 میلیون تن رسیده که در قیاس با مدت مشابه سال گذشته 5/ 7 درصد رشد را ثبت کرده است.قیمت شمش فولاد نیز در بازارهای معتبر دنیا افزایش یافته و به بالاترین سطح از آوریل رسیده است که این موضوع تداوم روند صعودی در بازار سنگ‌آهن را گوشزد می‌کند. قیمت سنگ‌آهن در روز دوشنبه هفته قبل به بالاتر از 75 دلار نیز رسید و در حال‌حاضر قیمت روند نزولی را در پیش گرفته اما به‌نظر می‌رسد با توجه به سیگنال‌های مثبت از بازارهای آتی سنگ‌آهن، شرایط از روند رو به رشد بهای آن حکایت دارد. کارشناسان می‌گویند این افزایش قیمت برخلاف افزایش قیمت ابتدای امسال که بهای سنگ‌آهن را تا بالاتر از 90 دلار ارتقا داد، بی‌دلیل و هیجانی نیست.

در این رابطه قیمت سنگ‌آهن در فاصله فوریه تا مارس به 90 دلار رسید و حتی از آن نیز عبور کرد. به نظر می‌رسد اما این‌بار محرک‌های فاندامنتالی در بازار سنگ‌آهن وجود دارد که از رشد قیمت‌ها حمایت می‌کند. یکی از این موارد افزایش تولید فولاد در کشورهای مختلف جهان به دلیل افزایش حاشیه سود تولید این محصول است، به‌خصوص در چین بسته محرک‌های اقتصادی که تحریک‌کننده زیرساخت‌های این کشور است نیاز به محصولات فولادی را افزایش می‌دهد که این مساله به‌صورت کلیدی به کمک واردات فولاد ازسوی پکن آمده است. بر این اساس در نیمه اول سال‌جاری حتی تولید فولاد در چین 6/ 4 درصد افزایش یافته است که بیشترین میزان رشد در فاصله سال‌های 2013 تاکنون محسوب می‌شود. البته صادرات محصولات فولادی چینی روند کاهشی شدیدی را در حدود 28 درصد در همین مدت تجربه کرده است. با این حال هستند کارشناسانی که با استناد به برخی شواهد معتقدند اثر تحریک‌کنندگی این بازار در نیمه دوم سال از بین می‌رود که یکی از دلایل آن فرارسیدن فصول سرد سال و دوم پر شدن ظرفیت‌های تولید در این کشور است که این دو عامل یکدیگر را تقویت می‌کنند چراکه با فرارسیدن فصل زمستان محدودیت‌های زیست‌محیطی در این کشور بیشتر می‌شود.

به هر حال تقویت تولید فولاد کشور چین یکی از مسائلی است که موجب شگفتی در بازارهای کالایی شده است. این موضوع روی تقاضا برای سنگ‌آهن نیز بالطبع اثرگذار است. نکته دیگر که به‌نظر می‌رسد بیشتر شبیه یک انقلاب در تقاضا است، تغییر مسیر تقاضا از محصولات با کیفیت پایین به سمت مواد اولیه باکیفیت‌تر است. به عقیده کارشناسان زمانی که کارخانه‌های فولاد از حاشیه سود کمی برخوردار هستند نقدینگی زیادی را برای خرید مواد اولیه درجه بالا و باکیفیت هزینه نمی‌کنند.از طرفی قوانین سختگیرانه محیط‌زیستی باعث می‌شود خسارات فراوانی را به دولت بپردازند، بنابراین با رشد و رونق در بخش فولاد تقاضا برای مواد اولیه باکیفیت از جمله سنگ‌آهن افزایش خواهد یافت. حتی در بازار این محصول برای سنگ‌آهن با درجات کیفی پایین‌تر تخفیف‌های مناسبی تعریف می‌شود و حتی برخی تولیدکننده‌ها تا 60 درصد محصولات با درجه کیفی پایین‌تر را تخفیف می‌دهند. این در حالی است که دولت چین به چهار شرکت بزرگ تولیدکننده فولاد خود دستور داده در زمستان امسال برای کاهش آلودگی‌های محیط زیست تلاش کنند.

به گفته کارشناسان جی‌پی مورگان، فعلا با افزایش قیمت فولاد باید به رشد تولید و عرضه سنگ‌آهن در جهان امیدوار بود و حتی این تقاضا می‌تواند شگفت انگیزتر از ارقام فعلی باشد. نکته قابل‌توجه آنکه علاوه بر سنگ‌آهن قیمت زغال‌سنگ نیز در بازارهای جهانی به‌شدت افزایش یافته است که این موضوع از وابستگی مشترک این دو محصول به قیمت فولاد حکایت دارد. در این بین ارزش سهام شرکت‌های بزرگ سنگ‌آهنی نیز در هفته‌های اخیر افزایش یافته است.واله برزیل، بی‌اچ‌ پی بیلیتون و ریوتینتو قصد دارند 3 میلیارد دلار به سهامداران خود سود بدهند که بخش مهمی از آن به دلیل افزایش قیمت سنگ‌آهن است. قیمت سنگ‌آهن (عیار 62 درصد خشک) در مقایسه با کف قیمتی خود که در حدود 37دلار و در اواخر سال 2015 بود، رقمی در حدود 33 دلار افزایش را تجربه کرده است. در این بین یک کارشناس بازارهای کالایی معتقد است چین به راحتی از سیستم و روش‌های تولیدی خود دست برنمی‌دارد و یکی از راه‌های مهم برای آنکه محیط‌زیست را نیز کنترل کند بهبود کیفیت مواد اولیه است.